Monografia podzielona jest na trzy części. Pierwsza część odnosi się do producenta rolnego oraz przetwórcy rolno-spożywczego, którzy mają oczywiste relacje na rynku rolnym. Druga część odnosi się do mechanizmów i specyfiki rynku rolnego. Część trzecia poświęcona jest analizie relacji czynników produkcji oraz ich produktywności jako efektu mechanizmu regulacyjnego rynku.
W monografii podniesionych jest wiele nowych i oryginalnych kwestii niebędących dotychczas przedmiotem uwagi w ekonomice rolnictwa i ekonomii. Nie ma epatowania definicjami i pojęciami. Uwaga jest skoncentrowana na objaśnianiu mechanizmów i prawidłowości. Monografia jest efektem długoletnich studiów, przemyśleń, prac naukowych, a także wynikiem wielu dyskusji w Instytucie, szczególnie ze współpracownikami i współautorami wcześniejszych prac. Ujęcie ma charakter autorski, a więc może budzić dyskusję.