Dwie dekady obecności Polski w UE wywarły przemożny wpływ na procesy rozwojowe w naszej gospodarce, w tym rolnictwie. W monografii przedstawiono najważniejsze zmiany determinujące miejsce polskiego rolnictwa w gospodarce narodowej analizowane w ujęciu makroekonomicznym w kontekście pierwotnego,
wtórnego oraz ostatecznego podziału dochodu narodowego w okresie 2003–2023. W rezultacie systematycznie rosnącej produkcji rolnej, przy jednoczesnym zmniejszaniu powierzchni użytków rolnych oraz wielkości ponoszonych nakładów siły roboczej, nastąpiło znaczące zwiększenie produktywności czynników wytwórczych. Udział rolnictwa w PKB pozostawał stabilny i znacznie bardziej znaczący niż w całej UE-27. Świadczy to o liczącej się pozycji naszego sektora rolnego w gospodarce narodowej, której utrzymanie nie byłoby możliwe bez korzystnego oddziaływania członkostwa w UE na procesy rozwoju i wzrostu w rolnictwie, mając na uwadze tempo wzrostu w całej polskiej gospodarce po akcesji do UE. Kluczowe znaczenie miały transfery publiczne trafiające do całego sektora i bezpośrednio do gospodarstw w ramach realizacji WPR. Kwota blisko ćwierć biliona złotych zasiliła finanse polskiego rolnictwa w dużej mierze w postaci dopłat bezpośrednich skierowanych do gospodarstw. Wzrostu realnych dochodów doświadczyli wszyscy producenci rolni z wyjątkiem właścicieli bardzo małych gospodarstw rolnych. Wystąpiło także zjawisko konwergencji poziomu życia mieszkańców wsi i miast oraz rolników i pozostałych grup gospodarstw. Korzystny makroekonomiczny obraz polskiego sektora rolnego po okresie dotychczasowego unijnego członkostwa nie oznacza, że nie stoi on przed wyzwaniami, od sprostania którym będzie zależało jego przyszłe miejsce w całej gospodarce. W kategoriach rozwoju i dalszego wzrostu za najważniejsze należy uznać inwestycje w umiejętne wdrażanie innowacji technologicznych, głównie cyfrowych, włączając zastosowania metod sztucznej inteligencji.