Studia i Monografie nr 184.
Dwie pierwsze części monografii dotyczą zagadnień związanych z pozycją i rolą współczesnych kobiet na obszarach wiejskich oraz ich aktywnością zawodową. W rozdziale pierwszym zostały omówione procesy migracyjne kobiet z obszarów wiejskich, wielofunkcyjność ról kobiet na obszarach wiejskich, zagadnienie przemocy ekonomicznej i decyzje wiejskich kobiet w dążeniu do niezależności ekonomicznej. Przedstawiono także wytyczne dotyczące poprawy warunków sprzyjających aktywizacji kobiet na obszarach wiejskich oraz zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Komisji Europejskiej w sprawie poprawy sytuacji ekonomicznej i społecznej kobiet na obszarach wiejskich. Rozdział ten zawiera także omówienie i wnioski z przeprowadzonych badań własnych Autorki dotyczących kobiet na obszarach wiejskich. W rozdziale drugim została zaprezentowana sytuacja kobiet na rynku pracy, w tym także osób z niepełnosprawnościami. Autorka określiła nierówności w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn oraz główne przyczyny niższej aktywności zawodowej kobiet w porównaniu z mężczyznami.
Rozdział trzeci monografii zawiera ocenę efektywności instrumentów polityki rolnej wspierających rozwój gospodarstw młodych rolników. Autorka przedstawiła w nim charakterystykę beneficjentów wsparcia dla tej grupy gospodarstw w próbie Polskiego FADN. Dokonała oceny potencjału produkcyjnego gospodarstw młodych rolników, oceny wyników ekonomicznych tych gospodarstw, a także aktywności inwestycyjnej młodych kierowników gospodarstw. Rozdział kończy ocena zmiany wielkości ekonomicznej gospodarstw młodych rolników.
Dalsze części monografii (trzy kolejne jej rozdziały) poświęcone są wykorzystaniu dziedzictwa i tradycji w kształtowaniu nowoczesnej wsi poprzez rozwój turystyki wiejskiej i agroturystyki. W rozdziale czwartym omówione zostały uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarach wiejskich, w tym walory przyrodnicze i infrastruktura turystyczna oraz baza noclegowa. Scharakteryzowano również potencjał kulturowy naszego kraju, jaki stanowią mniejszości narodowe i mniejszości etniczne. Rozdział kończą rozważania na temat oddziaływanie pandemii COVID-19 na rozwój turystyki. Kolejny rozdział monografii dotyczy agroturystyki w kontekście zachowania dziedzictwa kulturowego na obszarach wiejskich. Głównym celem tej części pracy jest przedstawienie potencjału kwater agroturystycznych na obszarach wiejskich w Polsce w latach 2012-2018 oraz określenie, w jakim stopniu agroturystyka przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego na obszarach wiejskich. Ostatni rozdział prezentuje wnioski z badań prowadzonych w IERiGŻ-PIB, dotyczących turystyki wiejskiej i agroturystyki. Przedstawiono zebrane opinie respondentów dotyczące rozwoju turystyki i agroturystyki w badanych wsiach. Określono także profile osób korzystających z oferty wypoczynku na obszarach wiejskich.
Niniejsza monografia powstała na podstawie realizacji trzech zadań wykonanych w IERiGŻ-PIB w roku 2020, w ramach umowy na wykonanie zadania pn.: Wsparcie analityczne Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie przygotowania Planu strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2027 oraz kształtowania rozwoju polskiego sektora rolno-żywnościowego.
Przeprowadzone analizy oparto na danych statystyki powszechnej (głównie GUS w tym Banku Danych Lokalnych, Eurostat), danych Polski FADN oraz danych z przeprowadzonych badań w IERiGŻ-PIB w tym badań przeprowadzonych na potrzeby niniejszej monografii. Wykorzystano również dostępne materiały pochodzące ze sprawozdań organów publicznych oraz innych instytucji działających na rzecz rolnictwa i obszarów wiejskich, a także pozycje literatury dotyczącej pokrewnych zagadnień.
